Op 29 juni 2023 gaf het kabinet in een Kamerbrief verdere duidelijkheid over de voorgestelde wijzigingen in de BOR en de DSR. De voorgestelde maatregelen bouwen voort op:

• de eerdere kabinetsreactie van 9 december 2022;
• aanvullende aankondigingen in de Voorjaarsnota van 28 april 2023;
• de 2e Fiscale beleids- en uitvoeringsagenda van 8 mei 2023.

De maatregelen  zijn bedoeld om de bestaande regelingen te optimaliseren en eventuele misbruiken aan te pakken. 

Lees meer over onze fiscale dienstverlening. 

Wat is de bedrijfsopvolgingsregeling?

De bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) is een belangrijk fiscaal instrument dat in Nederland wordt toegepast om de overdracht van familiebedrijven te vergemakkelijken en te bevorderen. De bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) voorziet in een gedeeltelijke of volledige vrijstelling van de heffing van schenk- en erfbelasting over uw ondernemingsvermogen als u dat overdraagt aan de volgende generatie. Dit bevordert de continuïteit van de onderneming.

Wat is de doorschuifregeling?

Als u een bedrijf overdraagt, dan kunt u met de doorschuifregeling (DSR) de belastingheffing over de eventuele meerwaarde van uw bedrijf uitstellen. De fiscale winst die u behaalt bij de overdracht wordt niet direct belast. In plaats daarvan wordt de belastingclaim doorgeschoven naar de nieuwe eigenaar, die op een later moment belasting betaalt wanneer hij of zij de onderneming weer verkoopt.

Aanpassingen BOR en DSR

In de Kamerbrief en de Voorjaarsnota worden verschillende fiscale maatregelen voorgesteld om belastingconstructies tegen te gaan. De voorgestelde wijzigingen voor de BOR en de DSR zijn als volgt:

1. Vanaf 2024 worden onroerende zaken die aan derden worden verhuurd standaard beschouwd als beleggingsvermogen in zowel de BOR als de DSR. Belangrijk is dat kortdurende verhuur van onroerende zaken in de dienstensector - zoals hotelkamers, restaurants, cafés en tennishallen - niet onder deze regeling vallen. Ook geldt deze beperking niet voor kortdurende teeltpachtovereenkomsten. 
2. Vanaf 2025 bedraagt de vrijstelling in de BOR 100% van de (going concern) waarde van de onderneming tot 1,5 miljoen euro en 70% voor het deel boven het ondernemingsvermogen. Momenteel ligt de grens op 1,2 miljoen euro en bedraagt het percentage boven die grens 83%. 
3. De doelmatigheidsmarges in de BOR en DSR worden afgeschaft. Deze marges zorgen er momenteel voor dat beleggingsvermogen tot 5% van het ondernemingsvermogen wordt beschouwd als ondernemingsvermogen. 
4. Bedrijfsmiddelen die ook buiten de onderneming worden gebruikt, worden alleen nog gekwalificeerd voor het deel dat binnen de onderneming wordt gebruikt in zowel de BOR als de DSR. Dit geldt alleen voor vermogensbestanddelen met een waarde van minimaal € 100.000 (geïndexeerd) op het moment van verkrijging en die meer dan 10% worden gebruikt voor niet-ondernemingsactiviteiten. Onroerende zaken, voertuigen en vaartuigen die ook privé worden gebruikt, vallen hierdoor voornamelijk onder deze regeling. 
5. Alleen reguliere aandelen met een belang van 5% die volledig meedelen in de winstgerechtigheid en liquidatieopbrengst komen in de toekomst nog in aanmerking voor de BOR en DSR. Uitzonderingen blijven gelden voor verwateringsregelingen en preferente aandelen die zijn ontstaan in het kader van een gefaseerde bedrijfsopvolging.  
6. Knelpunten met de bezitseis en voortzettingseis in de BOR worden verholpen. Hierdoor kunnen gewenste aanpassingen in bedrijfsactiviteiten en herstructureringen gemakkelijker plaatsvinden. Er wordt geen nieuwe bezitstermijn gestart als er geen verandering in gerechtigdheid plaatsvindt. Tevens wordt de vijfjaarstermijn in de bezits- en voortzettingseis ingekort. De exacte duur is nog niet bekend. 
7. De dienstbetrekkingseis wordt afgeschaft. Voor schenkingen moet de ontvanger minimaal 21 jaar oud zijn om in aanmerking te komen. Dit geldt niet voor verervingen. 
8. Constructies met de BOR, zoals dubbel gebruik van de regeling en oneigenlijk gebruik door constructies met oudere personen (ook wel rollatorinvesteringen genoemd), worden aangepakt. Er wordt overwogen om voor AOW-gerechtigden een langere bezitstermijn te eisen. 
9. Dubbel gebruik van de BOR (dubbel-BOR-constructies) wordt aangepakt door een antimisbruikmaatregel te introduceren. Hierdoor kan dezelfde onderneming slechts eenmaal onder de BOR vallen, zelfs als deze meerdere malen wordt geschonken.

Wat te doen?

Overweegt u in de (nabije) toekomst uw onderneming over te dragen aan de volgende generatie? Dan is het wellicht verstandig niet te lang te wachten. Dit is het juiste moment om (versneld) te kijken naar bedrijfsopvolging en de mogelijke gevolgen van deze voorgestelde wijzigingen te bespreken met uw fiscaal adviseur.

Meer weten?

ABAB is graag van betekenis. Door kennis te delen, advies te geven en voor inzicht te zorgen. Heeft u te maken met een bedrijfsoverdracht? Onze fiscale adviseurs helpen u graag en brengen de consequenties van de voorgenomen maatregelen voor u in kaart. Neem voor meer informatie of advies contact op met Rolf Brouwer, senior belastingadviseur, via e-mail.