Wijzigingen bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) en doorschuifregeling (DSR)

Onder voorwaarden geldt bij vererving of schenking van ondernemingsvermogen een doorschuifregeling (DSR) in de inkomstenbelasting. Als de DSR van toepassing is, dan betaalt de schenker of erflater geen inkomstenbelasting. Deze belastingclaim schuift dan door naar de verkrijger(s).

Voor de schenk- en erfbelasting kan de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) onder voorwaarden worden toegepast. De verkrijger(s) is/zijn hierdoor geen of (vaak substantieel) minder schenk- of erfbelasting verschuldigd over de verkrijging van het ondernemingsvermogen. Er verandert de komende jaren het een en ander aan de DSR en de BOR.

Wijzigingen per 1 januari 2024

Verhuurde onroerende zaken vormen beleggingsvermogen

Verhuurde onroerende zaken worden per 1 januari 2024 standaard als beleggingsvermogen aangemerkt. Hierdoor kwalificeren deze verhuurde onroerende zaken niet meer voor de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten (BOR en DSR). Uitgangspunt hierbij is dat onroerende zaken die op het moment van schenking of vererving feitelijk ter beschikking zijn gesteld aan derden (feitelijk gebruik toets) of als deze bestemd zijn om ter beschikking te worden gesteld aan derden (oogmerktoets), aangemerkt worden als beleggingsvermogen. Uitzondering geldt enkel voor onroerende zaken die kortdurend ter beschikking zijn gesteld aan derden, maar ook voor kortdurende teeltpachtovereenkomsten (denk aan vruchtwisseling).

Wijzigingen per 1 januari 2025

Aanpassing vrijstellingstarief

Er vindt een aanpassing van de vrijstelling van de BOR plaats. Vanaf 1 januari 2025 is de eerste € 1.500.000 voor 100% vrijgesteld (2023: € 1.205.871). Het meerdere is voor 75% vrijgesteld (2023: 83%).

Afschaffing doelmatigheidsmarge

De doelmatigheidsmarge houdt in dat beleggingsvermogen tot maximaal 5% van het ondernemingsvermogen wordt aangemerkt als ondernemingsvermogen. Deze marge vervalt per 1 januari 2025, in ieder geval voor de BOR. Hierdoor kan het gehele beleggingsvermogen niet (meer) worden meegenomen onder de vrijstelling voor de BOR. De doelmatigheidsmarge voor de DSR wordt op een later moment afgeschaft.

De kwalificatie van keuzevermogen

Wordt een bedrijfsmiddel zowel zakelijk als privé gebruikt? Dan is sprake van keuzevermogen. De vrijstelling van de BOR en de DSR geldt vanaf 1 januari 2025 uitsluitend nog maar voor het gebruik van deze bedrijfsmiddelen in de onderneming. Om de administratieve lasten (voor zowel ondernemingen als de Belastingdienst) te beperken, geldt de regeling alleen voor bedrijfsmiddelen met een waarde vanaf € 100.000 die voor 10% of meer worden gebruikt voor activiteiten die niet samenhangen met de onderneming.

Afschaffen dienstbetrekkingseis

De zogeheten ‘dienstbetrekkingseis’ in de DSR bij schenking van ab-aandelen wordt per 1 januari 2025 afgeschaft. Met deze eis beoogde de wetgever de DSR alleen van toepassing te laten als de verkrijger duurzaam betrokken is bij de onderneming. Deze eis bleek echter niet effectief te zijn bij schenkingen van ab-aandelen.

Minimumleeftijd voor verkrijger schenking aanmerkelijk belang

Daartegenover staat dat er een minimale leeftijd voor de verkrijger voor toepassing van de BOR en de DSR bij schenking van een aanmerkelijk belang (ab) verhoogd wordt naar 21 jaar. Bij vererving is deze minimale leeftijd niet van toepassing.

Wijzigingen per 1 januari 2026

Beperking toegang BOR tot reguliere aandelen met belang van minimaal 5%

Per 1 januari 2026 komt niet langer elk (aanmerkelijk) belang in aanmerking voor de BOR. De toegang tot de vrijstelling wordt beperkt tot reguliere aandelen met een belang van minimaal 5% en die meedelen in de winstgerechtigdheid en de liquidatieopbrengst. De BOR blijft wel gelden voor preferente aandelen die ontstonden in het kader van een gefaseerde bedrijfsopvolging.

Overige wijzigingen

Momenteel onderzoekt het ministerie van Financiën oplossingen voor knelpunten in de BOR en de DSR. Daarbij wordt onder andere gekeken naar situaties waarin onterecht gebruik wordt gemaakt van deze regelingen zoals het geval is bij bijvoorbeeld rollator-investeringen en ‘’dubbel-BOR’’-constructies. Ook kijkt het ministerie naar mogelijkheden om de bezits- en voortzettingseis in de BOR te versoepelen. Deze maatregelen zijn nog niet concreet en worden in de nabije toekomst meer in detail uitgewerkt. Naar verwachting treden deze wijzigingen per 1 januari 2026 in werking.

Meer weten?

Bij ABAB zijn we graag van betekenis. Door kennis te delen, advies te geven en voor inzicht te zorgen. Wilt u meer weten over de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) of de doorschuifregeling (DSR)? Wij helpen u graag met fiscaal, juridisch en financieel advies. Neem contact op met Luc Adriaansen, belastingadviseur, via e-mail. 

Bekijk alle fiscale wijzigingen uit het Belastingplan 2024