Van melkveebedrijf naar agroforestry: de gemengde boerderij 2.0

Referentie

De 26-jarige Mark Venner uit het Limburgse Baexem is bezig met een bijzondere transitie. Op de melkveehouderij die al twee eeuwen familiebezit is, introduceert hij stapsgewijs verschillende vormen van agroforestry. ‘ABAB adviseert ons over hoe we de bedrijfsoverdracht zo goed mogelijk kunnen laten verlopen.’

In gesprek met:

Marc Venner, Leuker Voedselbos

Vernieuwende landbouw

De stikstofplannen van de overheid doen veel stof opwaaien. Maar er zijn ook boeren die bewust kiezen voor een transitie, zoals Mark. Met de twintig hectare van het melkveebedrijf van zijn familie heeft hij grootse plannen: “Dankzij agroforestry wordt dit een unieke plek die bruist van het leven. Ik ga drie vernieuwende landbouwvormen toepassen, waarvan het voedselbos er één is. Op dit moment is ongeveer een kwart van onze grond voedselbos. Maar het duurt nog even voordat we daadwerkelijk kunnen plukken en oogsten. Daarom gaan we ook aan de slag met ‘silvopasture’ (bosweides) en ‘alley cropping’ (rijenteelt).”

Eieren, vlees en eenjarige gewassen

Mark: “In het bosweidesysteem wisselen hoogstambomen zich af met bomen voor houtproductie. Eronder grazen scharrelkippen en koeien. Dat levert snel eieren en vlees op, hout en vruchten zorgen voor een plus op de langere termijn. In het alley cropping-systeem planten we rijen kastanjes, honingbessen, nashiperen, appels, walnoten en perziken; deze planten geven op korte termijn nog geen vrucht, maar tussen deze rijen houtige soorten maken we stroken voor de teelt van eenjarige gewassen, zoals kolen of granen.”

De juiste afwisseling

In principe heeft iedere vorm van agroforestry voor- en nadelen. Met de juiste afwisseling kunnen ze elkaar versterken. Mark: “En we hebben ook nog de vrijkomende koeienstal, als mijn vader later dit jaar met pensioen gaat. We zijn druk bezig met het vinden van een nieuwe invulling. Een brouwerij bijvoorbeeld of kleinschalige horeca in combinatie met het verhuren van ruimtes voor vergaderingen en events. Eigenlijk willen we teruggrijpen op de oorsprong, zoals onze voorouders in 1818 begonnen, alleen dan met de kennis van nu; de gemengde boerderij 2.0. De hoofdmoot zal alsnog het verbouwen van voedsel zijn, maar meer en diverser dan in de huidige melkveesituatie.”

Duurzame toekomst

Mark: “Sinds 2006 verzorgt ABAB voor ons naar volle tevredenheid de boekhouding van ons melkveebedrijf. Daarnaast adviseert ABAB ons over fiscale zaken en de best passende bedrijfsvorm en bedrijfsoverdracht. Geld is daarbij belangrijk, maar niet mijn grootste drijfveer. Ik wil niet mee in de ratrace van altijd meer, beter, sneller en efficiënter. Daarom kies ik voor een andere aanpak, waarin we als boer met de natuur samenwerken en waarin insecten alle ruimte krijgen voor bestuiving. Ik heb houtwallen aangeplant als huisvesting voor de insecten. Ze bieden ook schuilgelegenheid aan dieren, zoals dassen of egels. Deze aanpak spreekt mij echt aan en ABAB ondersteunt mij hierin. Ik heb dan ook alle vertrouwen in een duurzame toekomst!”