Het gaat hierbij bijvoorbeeld om advies- en bemiddelingskosten en de kosten van eigen directie en werknemers die werkzaamheden hebben verricht in het aan- of verkoopproces. 

Uitspraken Hoge Raad

In december 2018 en december 2023 gaf de Hoge Raad in een tweetal uitspraken nadere invulling aan de aftrekbeperking van aan- en verkoopkosten van een deelneming. Centraal hierbij staat het criterium dat deze kosten niet aftrekbaar zijn, als zij ‘rechtstreeks oorzakelijk verband’ hebben met de aan- of verkoop van een deelneming. Dit is het geval bij  kosten die objectief gezien ‘nuttig’ of ‘nodig’ zijn om tot die verwerving of vervreemding te komen. Daarbij is het van belang dat de kosten niet zouden zijn gemaakt zonder de verwerving of vervreemding van de deelneming.

Kennisdocument Belastingdienst

Een Kennisgroep van de Belastingdienst publiceerde naar aanleiding van deze uitspraken een kennisdocument over de behandeling van aan- en verkoopkosten van een deelneming. Wij zetten de belangrijkste punten voor u op een rij.

Bij wie horen de kosten thuis?

Dit is het zogenoemde allocatievraagstuk: eerst moet onderzocht worden aan welke groepsvennootschap de aan- en verkoopkosten toebehoren. Dat is namelijk de vennootschap die deze kosten moet dragen en waar eventueel de aftrekbeperking wordt toegepast.

Verschillende soorten kosten

De Kennisgroep geeft van diverse soorten aan- en verkoopkosten aan of die volgens de Belastingdienst wel of niet onder de aftrekbeperking vallen. De volgende voorbeelden vallen volgens de Kennisgroep wel onder de aftrekbeperking:

• Kosten informatiememorandum
• Kosten (buyers) long list en short list
• Kosten intentieverklaring
• Kosten memorandum van overeenstemming
• Kosten due diligence-onderzoek (koper)
• Kosten vendor due diligence-onderzoek (verkoper)
• Kosten dataroom
• Kosten goedkeuring mededingingsautoriteit
• Succes-fee en no cure no pay
• Kosten warranty & indemnity-verzekering
• Kosten koopovereenkomst (SPA)
• Kosten notaris
• Koopovereenkomst bij interne verhanging
• Kosten purchase price allocation (PPA)
• Resultaten op valutatermijncontract

De volgende voorbeelden vallen volgens de Kennisgroep niet onder de aftrekbeperking:

• Kosten verkennend vooronderzoek bij potentiële uitbreidingsinvesteringen
• Kosten vooronderzoek/verkenningsstudie bij verkoop van deelneming

De volgende kostensoorten kunnen volgens de Kennisgroep onder de aftrekbeperking vallen, maar zijn voor discussie vatbaar:

• Kosten ‘verkoopklaar’ maken deelneming
• Bonussen

Bewijslast

Tot slot wijst de Kennisgroep op de bewijslast van de belastingplichtige: als zij deze kosten ten laste van haar fiscale winst wil brengen, moet zij aannemelijk maken dat deze kosten juist gealloceerd zijn en voldoen aan de criteria om fiscaal in aftrek te kunnen worden gebracht.

Weerbarstige praktijk

In de praktijk is het onderscheid tussen verschillende soorten kosten lang niet altijd duidelijk. Bovendien zijn ondernemingen zich er vaak onvoldoende van bewust dat de (vaak hoge) kosten in verband met aan- of verkoop van een deelneming niet aftrekbaar zijn. Houd hier dus rekening mee als u een aan- of verkooptraject start.

Meer weten?

Bij ABAB zijn we graag van betekenis. Door kennis te delen, advies te geven en voor inzicht te zorgen. Wilt u meer weten over de fiscale behandeling van aan- en verkoopkosten van een deelneming? Voorkom verrassingen achteraf en laat u goed adviseren door een van onze fiscale adviseurs. Neem contact op met Rolf Brouwer, senior belastingadviseur, via e-mail.