Wat is een verpandingsverbod?

Hoofdregel is dat een vordering op een debiteur overgedragen of verpand kan worden aan een ander. Als een ondernemer een financiering verkrijgt, bijvoorbeeld van een bank, wil de bank graag zekerheid dat het geleende geld daadwerkelijk wordt terugbetaald. Dit doet de bank onder andere door de vorderingen op debiteuren van het bedrijf te bezwaren met een pandrecht. Voldoet het bedrijf niet aan de betalingsverplichtingen van de bank? Dan kan de bank zich door het pandrecht verhalen op de vorderingen op debiteuren van het bedrijf en kan de bank zich verhalen op de inkomsten uit die vorderingen.

Wordt er een verpandingsverbod opgelegd? Dan mag de ondernemer zijn vorderingen niet verpanden aan een derde. Door een verpandingsverbod op te nemen in een contract of in de contractvoorwaarden willen bedrijven voorkomen dat zij opgezadeld worden met administratief werk doordat voor hen onbekende schuldeisers zich melden. Een bank heeft hierdoor minder mogelijkheden om zekerheid te vestigen en zal minder snel bereid zijn om een ondernemer (volledig) te financieren.

Verpandingsverboden komen in praktijk heel vaak voor. Grote opdrachtgevers, bijvoorbeeld overheden, grote bouwondernemingen of woningcorporaties leggen deze verboden op aan hun (vaak minder grote) opdrachtnemers/leveranciers uit het mkb.

Voor- en nadelen van de afschaffing 

Wetswijzigingen hebben altijd voor- en nadelen. Afschaffing van het verpandingsverbod brengt met zich mee dat opdrachtgevers te maken kunnen krijgen met onbekende schuldeisers van hun opdrachtnemers en dus een grotere administratieve belasting. Grote opdrachtgevers zouden dus, in hun aanbesteding, wellicht meer en aanvullende eisen kunnen gaan stellen. Dat kan onder omstandigheden leiden tot een verzwakte concurrentiepositie van de echt kleine mkb-ondernemers.

Voordeel is dat door afschaffing van het verpandingsverbod verstrekking van financieringen beter, vollediger en sneller kan plaatsvinden en liquiditeitsproblemen kunnen worden voorkomen. Uit onderzoek bleek dat de afschaffing van het verpandingsverbod zou leiden tot een verruiming van de kredietmogelijkheden voor het mkb met € 1 miljard. Gevolg daarvan is ook dat de afschaffing van het verpandingsverbod de concurrentiepositie van Nederlandse bedrijven mogelijk bevordert. België, Frankrijk en Duitsland hebben namelijk hun wetgeving hier reeds op aangepast, zodat uitstaande vorderingen al in het financieringsverkeer als (aanvullende) zekerheden worden gebruikt.

Hoe nu verder?

Minister Dekker heeft een wetsvoorstel voorbereid, dat de komende weken, tot 22 augustus 2020, is gepubliceerd. Op dit wetsvoorstel kunnen belanghebbenden, zoals bedrijfsleven, banken en juristen hun visie geven. Daarna wordt met al deze input het wetsvoorstel nader vormgegeven. Wij houden de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten voor u.

Meer informatie

Voor meer informatie of advies over het verpandingsverbod kunt u contact opnemen met Reinier-John Koopman, jurist ondernemingsrecht, via telefoonnummer 073-6465348 of stuur Reinier-John een mail.