Het nieuwe beslag- en executierecht positief voor schuldeisers
Alhoewel het aantal uitgesproken faillissementen in 2020 historisch laag was, zijn er nog veel mensen met problematische schulden. Daarom is er een aantal wijzigingen doorgevoerd in het beslag- en executierecht.


Wijzigingen beslag- en executierecht
De beslagvrije voet
De deurwaarder hield rekening met de beslagvrije voet bij beslag op periodieke betalingen zoals loon dat door werkgevers wordt betaald. In theorie was het mogelijk om vervolgens bankbeslag te leggen, waarvoor de beslagvrije voet niet gold. Die weg is nu afgesneden: bij een bankbeslag op een tegoed van een natuurlijk persoon wordt een beperkt bedrag vrijgelaten.
Derdenverklaring werkgever of bank
Als beslag wordt gelegd onder een bank of werkgever van de schuldenaar, dan moet deze een zogenaamde derdenverklaring afleggen. In die derdenverklaring geeft de bank of werkgever dan aan welke vorderingen zijn getroffen door het beslag. Vooral in geval van een bankbeslag was de termijn van vier weken ruim. De schuldeiser wist meestal pas aan het einde van die termijn of het beslag had gewerkt. Die termijn is verkort naar twee weken. Verder kan de verklaring nu ook digitaal worden afgegeven en is het verklaringsformulier sterk vereenvoudigd.
Meer inboedelgoederen uitgezonderd
Er mag niet langer op de niet-bovenmatige inboedel van de schuldenaar beslag worden gelegd. Dus: bovenmatige inboedel blijft vatbaar voor beslag, maar al het andere valt daarbuiten. Deze regeling lijkt een uitvloeisel te zijn van de door deurwaarders zelf gehanteerde maatstaven om bijvoorbeeld geen beslag te leggen op bedden, wasmachines, toiletartikelen en computers.
Verbod op beslag als de kosten hoger zijn dan de te verwachten opbrengst
Het lijkt een open deur: als de kosten van de executie hoger zijn dan de te verwachten opbrengst, is het niet toegestaan om beslag te leggen. Er is geen schuldeiser die bereid is meer kosten te maken dan te verwachten opbrengsten. De gedachte achter deze regeling is dat het beslag een verhaalsfunctie heeft, maar dan moet de executie natuurlijk wel geld opleveren. Als nu vooraf wordt vastgesteld dat een eventuele opbrengst lager is dan de kosten, kan geen beslag worden gelegd. De praktijk moet uitwijzen of dit een werkbare regel is.
Inschrijven beslag voertuigen
Het was tot aan de invoering van de nieuwe regels een lastige klus om beslag te kunnen leggen op auto’s en andere motorvoertuigen. De deurwaarder moest de auto daadwerkelijk zien om er beslag op te kunnen leggen. Met de nieuwe regeling wordt aansluiting gezocht bij beslag op onroerende zaken: het beslag kan nu worden gebaseerd op het kentekenregister. De inschrijving van het beslag leidt automatisch tot een tenaamstellingsblokkade, waardoor het voertuig niet meer kan worden overgeschreven. Deze methode zorgt ervoor dat er minder kosten gemaakt worden en dat het moeilijker is om auto’s aan het beslag te onttrekken.
Executieverkoop via internet wordt mogelijk
Executieverkoop van onroerende zaken is al langer mogelijk via een executieveiling. Met de nieuwe regeling kunnen ook roerende zaken via een executieveiling worden verkocht. De aankondiging kan via een algemeen toegankelijke website plaatsvinden. De voordelen laten zich raden: het bereik van online executieveilingen is veel groter, wat een prijsopdrijvend effect kan hebben. Dat is in het belang van zowel de schuldeiser als de schuldenaar. Verder is de methode van veilen een stuk eenvoudiger en kunnen kosten worden bespaard.
Het beslag- en executierecht is gemoderniseerd. Een groot aantal gebruiken in de praktijk is nu verankerd in de wet. Met name de verkorte verklaringstermijn pakt voordelig uit voor de schuldeiser. De mogelijkheid tot internetveilingen is gunstig voor beide partijen. Het feit dat er via het kentekenregister beslag kan worden gelegd op motorvoertuigen leidt er hoogstwaarschijnlijk toe dat minder motorvoertuigen aan het beslag onttrokken worden. Voor wat betreft de inboedel geldt dat het al vrij weinig voorkwam dat huisraad werd verkocht; de kosten zijn in eerste instantie voor de schuldenaar, die ook beseft dat een bankstel niet veel oplevert.
Meer weten?
Wilt u meer weten over het nieuwe beslag- en executierecht? Neem dan contact op met Reinier-John Koopman, jurist ondernemingsrecht, via telefoonnummer 073-6465348 of stuur Reinier-John een e-mail.