Emoties en bedrijfsovername

Emoties zijn een belangrijk signaal. Ze vertellen ons veel over onszelf en over de ander. Je moet er wel bij stil durven staan. En soms heb je daar hulp bij nodig.

Een praktijkvoorbeeld

Jan exploiteert een drukkerij. Anita heeft een baan als verpleegkundige, maar is altijd nauw betrokken geweest bij het bedrijf. Ze hebben drie kinderen. De jongste, Bram, werkt al geruime tijd mee in het bedrijf en heeft al vroeg aangegeven dat hij het bedrijf graag over wil nemen. De andere twee kinderen zijn geïnteresseerd in waar Jan en Bram mee bezig zijn, maar willen niet in het bedrijf werken. Voor de buitenwereld lijkt het alsof Jan alles regelt, maar als het er op aan komt, telt de stem van Anita net zozeer mee. 

Als Jan het gezien zijn leeftijd rustiger aan wil doen, vraagt hij aan een specialist om de waarde van de onderneming te bepalen en Bram te begeleiden bij een financieringsaanvraag. In de maanden die volgen, worden niet alleen Jan, Anita en Bram uitvoerig begeleid. Ook de andere kinderen worden betrokken bij (een deel van) de besprekingen. Er ontstaat een duidelijk beeld bij de wensen van de ouders en die van Bram. De overname verloopt ‘volgens het boekje’ als ook de bank groen licht geeft. De familie gaat een stap verder en geeft aan de notaris de opdracht om alle stukken gereed te maken voor de overname en de financiering. Als alles zover klaarstaat en de datum voor de overname gepland is, slaapt Anita slecht. Ze vraagt zich af of de overname wel zo’n goed idee is. Of Bram het wel aan kan. Anita denkt erover de afspraak bij de notaris af te zeggen en belt de jurist-mediator die de overname heeft begeleid.

Ook in het gezin zijn de spanningen voelbaar. Bram vraagt zich af of zijn ouders wel vertrouwen in hem hebben, hij heeft eerder geen aanleiding gehad om hieraan te twijfelen. Jan vindt het moeilijk. Hij wil het goed doen voor zowel Anita, Bram als de andere kinderen, maar vindt het ook lastig om de drukkerij los te laten. Anita laat voor het eerst echt haar gevoel spreken, boven haar verstand. Voor haar is het moeilijk om het bedrijf, dat voor Jan en haar zo belangrijk is, los te laten. Het voelt alsof ze niet drie maar vier kinderen heeft. Tegelijkertijd is ze bezorgd om Bram. Haar jongste. Zou hij het wel redden? Als ze een handtekening gezet hebben, is alles definitief. 

Er volgen twee gesprekken onder begeleiding van een jurist-mediator. Door de twijfel eerlijk naar elkaar uit te spreken, ontstaat ruimte. Uiteindelijk zijn de handtekeningen gezet. Later dan gepland, maar wel in de overtuiging dat het goed is. Ze hebben de overname samen, met alle kinderen gevierd. Jan werkt na de overname niet meer mee in het bedrijf om Bram de ruimte te geven om de veranderingen door te voeren die ze samen al hadden ingezet. Dat is erg wennen, maar eigenlijk is hij ook wel blij om meer tijd te hebben voor zijn hobby’s. 

Rollen lopen door elkaar

Omdat je niet alleen samenwerkt, maar ook familie van elkaar bent, lopen er een aantal rollen door elkaar. Je bent vader én eigenaar. Bedrijfsopvolger en kind. Zoon en broer.. Soms vindt zo’n gesprek vroeg in het proces plaats, soms later. In veel gevallen is er geen adviseur bij zo’n gesprek, soms is het handig om er wel wat hulp bij te hebben. De hoeveelheid aan rollen in een proces van een bedrijfsoverdracht kan heel verwarrend zijn. Belangrijk is dat er ruimte voor is. Want door ruimte te maken voor de emoties, kan ook de overtuiging ontstaan dat de beslissingen die genomen worden ook de juiste zijn.

Besteed aandacht aan emotie

Elke familie en bedrijfsovername is anders. Door aandacht te hebben voor, niet alleen de technische aspecten van de overname, maar ook de vraag wat het voor alle betrokken partijen betekent, kan het proces optimaal begeleid worden. Ook als het niet tot een overname komt, zijn er evenveel redenen om de afwegingen met elkaar te bespreken.

Meer informatie

Wilt u ondersteuning bij een bedrijfsoverdracht of wilt u meer weten over de dienstverlening van onze juristen ondernemingsrecht? Neem contact op met Gaby Ratering, jurist ondernemingsrecht en mediator, via telefoonnummer 013-4647180 of stuur Gaby een e-mail.