Btw en inkomstenbelasting

Mijn ervaring leert dat een aantal particulieren die activiteiten in de paardensector verrichten, zich vaak ten onrechte niet als omzetbelastingondernemer laat registreren. Hiermee doen ze zichzelf tekort en/of veroorzaken zij onjuiste factureringen van btw (ten onrechte het lage btw-tarief berekenen) bij de door hun gekochte paarden. De vrees bestaat dat als zij zich laten registreren als ondernemer voor de omzetbelasting, ze met het behaalde resultaat met de paarden ook in de heffing voor de inkomstenbelasting belanden. Ik vraag mij af of die vrees terecht is en of dit dan zo nadelig is.

Fiscaal ondernemerschap

Hoe vreemd dit misschien ook klinkt, er is een verschil in het ondernemerschap voor de omzetbelasting en het ondernemerschap voor de inkomstenbelasting. Omdat het ondernemerschap voor de omzetbelasting al snel aanwezig is, kan het zijn dat die betreffende ondernemer daarmee nog geen ondernemer is voor de inkomstenbelasting. Ik zal dit toelichten.

Ondernemerschap omzetbelasting

In artikel 7 van de Wet op de Omzetbelasting 1968 staat: ondernemer is ieder die een bedrijf zelfstandig uitoefent. Kortom: als u economische activiteiten verricht, bent u ondernemer voor de omzetbelasting. Het fokken van enkele veulens per jaar met de bedoeling die te verkopen, is al een vorm van economische activiteit. Een groot verschil met het ondernemerschap voor de inkomstenbelasting (zie volgend onderdeel) is dat het voor het ondernemerschap voor de omzetbelasting het resultaat niet uitmaakt. Ook al wordt structureel verlies geleden met de activiteiten, dan nog kan sprake zijn van ondernemerschap voor de omzetbelasting.

Als ondernemer voor de omzetbelasting moet u over de verrichte prestaties (leveringen en diensten) btw in rekening brengen en deze vervolgens afdragen aan de Belastingdienst. De btw komt dus bovenop de vergoeding die de verkoper in rekening brengt aan de afnemer. Op de af te dragen btw mag de verkoper de betaalde btw op kosten en investeringen van de onderneming in mindering brengen. Deze in aftrek te brengen btw staat bekend als voorbelasting. Het kan dus zo zijn dat de voorbelasting hoger is dan de verschuldigde btw, zodat er per saldo een teruggaaf is van btw.

Naar mijn mening zijn veel ‘particuliere/ hobbymatige fokkers’ ondernemer voor de omzetbelasting, maar zo gedragen zij zich niet. Met name vanwege de aftrek van voorbelasting is het maar de vraag of het ondernemerschap voor de omzetbelasting financieel nadelig is. Daarbij kunnen kleine ondernemers (tot een omzet van € 20.000 per jaar) gebruikmaken van de kleine ondernemersregeling (KOR). Zij hoeven dan geen btw te berekenen of af te dragen. Het aanmelden als ondernemer voor de omzetbelasting hoeft dan ook niet financieel nadelig te zijn. Bovendien zorgt uit het grijze circuit stappen in ieder geval voor meer rust.

Ondernemerschap inkomstenbelasting

Voor de inkomstenbelasting geldt dat niet alleen loon, maar ook andere resultaten belast kunnen zijn. Voor de beoordeling is van belang of er sprake is van een zogenoemd ‘bron van inkomen’. Pas als geconcludeerd wordt dat er sprake is van een bron van inkomen, komt de vervolgstap aan de orde; het bepalen of het winst uit onderneming is of het resultaat uit overige werkzaamheden. Het verschil daartussen is dat bij winst uit onderneming er (meer) faciliteiten (lees: voordelen) zijn, zoals zelfstandigenaftrek, mkb-winstvrijstelling, investeringsaftrek enz.

Het ondernemerschap voor de omzetbelasting is dus al aanwezig bij enige economische activiteiten. Voor de toets of voor de inkomstenbelasting sprake is van een bron van inkomen, is meer nodig. De Hoge Raad heeft twee voorwaarden gesteld:

• De ondernemer beoogt het behalen van geldelijk voordeel; en
• het is redelijkerwijs te verwachten dat de bron - eventueel in de toekomst - een positieve opbrengst geeft.

Op basis van die criteria blijven buiten beschouwing de (positieve of negatieve) voordelen afkomstig uit liefhebberijen en hobby’s. Ook de voordelen die een amateursporter geniet, zijn zelden als een bron van inkomen aan te merken. Te denken valt aan een vergoedingen voortvloeiend uit een reclamecontract.

Zeker in de beginfase van activiteiten zijn de uitgaven vaak groter dan de inkomsten. Van belang is dan te beoordelen of het redelijkerwijs te verwachten is, dat op termijn de activiteiten per saldo een positieve opbrengst opleveren. Gezien de hoge kosten van onderhoud van paarden en aanschaf/onderhoud van bijbehorend materieel is het maar de vraag of de activiteiten voor de inkomstenbelasting tot een bron van inkomen leiden.

Ondernemerschap omzetbelasting = of ≠ ondernemerschap inkomstenbelasting?

Samengevat is ook bij beperkte economische activiteiten sprake van ondernemerschap voor de omzetbelasting. Dat hoeft gezien de aftrek van voorbelasting geen financieel nadeel te zijn. Of deze activiteiten voor de inkomstenbelasting een bron van inkomen zijn en leiden tot ondernemerschap voor de inkomstenbelasting, is nog maar de vraag. In een groot aantal gevallen zullen de kosten structureel hoger zijn dan de inkomsten. Het komt dan ook regelmatig voor dat iemand voor zijn of haar activiteiten wel ondernemer is voor de omzetbelasting, maar niet voor de inkomstenbelasting.

Tot slot

Met dit artikel hoop ik op hoofdlijnen de regels voor het fiscale ondernemerschap te hebben weergegeven en daarmee ‘verkapte ondernemers’ over de streep te trekken om zich als ‘echte ondernemer’ te gaan gedragen. In de regel levert dat meer financieel gewin op, maar in ieder geval meer geruststelling. Ook hiervoor geldt: laat u vooraf goed adviseren en begeleiden door uw adviseur.

Dit artikel verscheen eerder in het vakblad de Hippische Ondernemer.

Meer weten?

Wilt u meer weten over de inkomstenbelasting voor hippische ondernemers? Neem contact op met Ad de Bruyn, senior belastingadviseur, via telefoonnummer 0416-683142 of stuur Ad een e-mail.