Geen aftrek voorbelasting bij ontbreken rechtstreeks en onmiddellijk verband
Heeft u een ondernemingsstructuur met een holdingvennootschap, waarbij de holding mogelijk diensten inbrengt/gaat inbrengen in een dochtervennootschap? Dan is een arrest van het Hof van Justitie mogelijk voor u van belang.

Feiten en omstandigheden
Deze zaak ging om een actieve holding op het gebied van het verwerven, beheren en exploiteren van onroerend goed en het uitvoeren van bouwprojecten. De holding houdt in 2013 de meerderheid van de aandelen in haar dochterondernemingen X en Y. Deze twee dochterondernemingen verrichten voornamelijk btw-vrijgestelde economische activiteiten, zoals de bouwen en het verkopen van onroerend goed. De holding verricht kosteloze diensten voor het onroerend goed dat in bezit is van X en Y. Het gaat om het inkopen van diensten van derden. De btw op deze ingekochte diensten is door de holding volledig in aftrek gebracht. Het was de vraag of dit terecht was.Figuur: Vereenvoudigde weergave van de feiten en omstandigheden
Recht op aftrek van btw
Het recht op aftrek van btw is één van de basiskenmerken van de btw. Er ontstaat een recht op aftrek van btw als een btw-ondernemer de ingekochte goederen en/of diensten gebruikt voor belaste prestaties. In dit geval ging het om een actieve holding die zich direct mengt in het beheer van haar dochterondernemingen en hier een vergoeding voor ontvangt. De holding is dus ondernemer voor de btw en heeft in principe recht op aftrek van btw.
Het is echter de vraag of de holding de ingekochte diensten gebruikt voor belastbare economische activiteiten. Om dit aan te tonen, moet er een rechtstreeks en onmiddellijk verband zijn tussen een eerdere activiteit en een later belastbare activiteit. De door de holding ingekochte diensten worden niet gebruikt voor haar belastbare activiteiten – de managementdiensten – en de inkoop van de diensten heeft ook geen rechtstreeks en onmiddellijk verband met het aanbieden van de managementdiensten in een later stadium. Daarnaast staat er geen vergoeding tegenover het verstrekken van de ingekochte diensten óf worden de kosten doorberekend in de prijs van het verstrekken van de diensten.
Het Hof van Justitie oordeelt dat het inbrengen van de diensten vergelijkbaar is met het houden van aandelen, waardoor er geen economische activiteit is. Hier ontstaat dus geen recht op aftrek van btw.
Aandachtspunten
Het oordeel van het Hof van Justitie is niet verrassend. Er zijn vanuit de literatuur echter wel aandachtspunten bij de analyse van het Hof van Justitie. Het Hof van Justitie stelt namelijk dat de inbreng in een andere onderneming geen economische activiteit is. Zij komt tot deze beslissing door de inbreng gelijk te stellen aan het houden van aandelen. Uit eerdere rechtspraak van het Hof van Justitie blijkt dat het houden van aandelen onder bepaalde omstandigheden wel degelijk een economische activiteit kan zijn. In de literatuur wordt dan ook het standpunt ingenomen dat een inbreng onder bepaalde omstandigheden een economische activiteit vormt. Net als bij het houden van aandelen, hoeft de inbreng op zichzelf niet een doel te zijn, maar is het een middel om de economische activiteiten van de onderneming uit te oefenen.
Doordat het Hof van Justitie de inbreng kwalificeert als een aparte, economische activiteit, ontstaan er vanuit de holding gemengde prestaties (belaste en niet-belaste prestaties). De holding verricht namelijk belastbare prestaties zoals de managementdiensten en een niet-belastbare prestatie in de zin van de inbreng. Hierdoor ontstaat er een gemengde holding, waardoor er geen volledig recht op aftrek is.
Wat betekent het arrest voor u?
Het recht op aftrek van btw bij holdings blijft een punt van discussie en is continu in ontwikkeling. Het arrest van het Hof van Justitie verandert op dit moment echter nog niets aan het recht op aftrek bij holdings. Het geeft wel aan dat het belangrijk is om goed in kaart te brengen wat uw mogelijkheden zijn voor het recht op aftrek van btw.
Neem voor meer informatie of advies over de btw-positie van uw bedrijf contact op met Anne Kin, belastingadviseur bij ABAB International, via telefoonnummer 013-5915125 of stuur Anne een e-mail.